თბილისის კინოთეატრები - 1920-1990 წლების ქრონიკები

აკადემიური წიგნი, თბილისი 2022, 

შემდგენელი - ლევან გელაშვილი

266 გვ.

წიგნი გამოიცა თბილისის მერიის თანადგომით

წიგნში წარმოდგენილია პერიოდულ პრესაში გამოქვეყნებული სტატიები და ცნობები კინოთეატრების შესახებ, რომლებიც 1920-1990 წლებში ჟურნალ-გაზეთებში იბეჭდებოდა. აღსანიშნავია, რომ კრებულში შესულია როგორც ქართულენოვანი, ასევე რუსულენოვანი ჟურნალ-გაზეთების („Вечерний Тбилиси“, „Молодой сталинец“, „Молодежь Грузии“, „Советская Абхазия“, „Заря Востока“ „архитектура СССР“) მასალები.

ეს არის პირველი ცდა კინოთეატრების შესახებ, ჟურნალებსა და გაზეთებში გაბნეული მრავალფეროვანი ცნობების ერთ წიგნად შეკვრის, რომელიც კინოთეატრების ისტორიის მიმოხილვით-პანორამულ სურათს ქმნის. წიგნში ასევე წარმოდგენილია დადგენილებები და სახელმწიფო არქივში დაცული თბილისის კინოთეატრების ფოტოები, კრებულს თან ერთვის კინოთეატრების საძიებელიც. გარდა ამისა კრებულში შესულია იუმორი, ფელეტონები და ლექსებიც კინოთეატრების თემაზე. წიგნს წამძღვარებული აქვს შესავალი, სადაც მოთხრობილია საქართველოს კინოთეატრების ისტორია დასაბამიდან 1990 წლამდე. გაანალიზებულია კრებულში შესული მასალები და გარდა ამისა გამოყენებულია ისეთი საგაზეთო ცნობები და საარქივო დოკუმენტებიც, რაც კრებულში ვერ მოხვდა. ქვეთავებად არის ჩაშლილი საკითხები: კინოთეატრები ძველ თბილისში, კინოს მესაზანდრენი, საქართველოს დამოუკიდებლობის პერიოდის კინოცხოვრება, ოციანი წლების ქართული კინო და საბჭოთა იდეოლოგიის დანერგვა საქართველოში, დავით კაკაბაძის სტერეო კინო, თბილისის კინოთეატრები ოციან წლებში, ძველი თბილისელების კინომოგონებები, კინოთეატრი „რუსთაველი“, კინოთეატრები თბილისში 1930-1990 წლებში, კინოთეატრები საქართველოს რეგიონებში, კინომექანიკოსები, ჩვენი თანამედროვე კინომაყურებლების მოგონებები.

საგაზეთო პუბლიკაციებიდან ვიგებთ არა მხოლოდ კინოთეატრების აშენების თარიღს, არამედ რიგ შემთხვევაში არქიტექტორების ვინაობას და კინოთეატრების რეაბილიტაციის პერიოდებს. ვეცნობით თბილისის კინოთეატრების ყოველდღიურ ცხოვრებას. კინოთეატრები, როგორც თავშეყრის კულტურული კერა და სოციალური საკულტო მოვლენების ეპიცენტრი, ფილმების დიდ ეკრანზე ჩვენების გარდა, სხვადასხვა ღონისძიებებით აქტიურად მონაწილეობდა დედაქალაქის და ქვეყნის კულტურულ ცხოვრებაში. გაზეთებში კინოთეატრების შესახებ დაბეჭდილი სტატიებიდან, ჩანს რა გამოწვევების წინაშე იდგა საბჭოთა ხელისუფლება. რა მიზნებს და ამოცანებს უსახავდა კინოთეატრებს, როგორი იყო კინოქსელის პოლიტიკა და რა გზა განვლო კინოთეატრების ქსელის დაბადებამ, განვითარებამ და დასასრულმა, რადგან თამამად შეიძლება ითქვას, რომ საბჭოთა ეპოქასთან ერთად დასრულდა კინოთეატრების ქსელის იმ მოცემულობით არსებობა, როგორიც ის იყო მეოცე საუკუნეში. ბევრი მათგანი დღეს განადგურებულია და ფიზიკურად აღარ არსებობს ან შეუძლებელია მისი აღდგენა.

წიგნი დიდ დახმარებას გაუწევს კინოს მკვლევარებს, ქართული კინოს საკითხებით დაინტერესებულ ფართო მკითხველს, სტუდენტებს და მეცნიერებს, თბილისის ურბანული განვითარების ისტორიით დაინტერესებულ ადამიანებს, არქიტექტორებს და ამ თემით დაინტერესებულ ისტორიკოსებს.